Wat is vocational service?
Vocational Service wordt vaak gezien als “het hart van Rotary”. Toch is het moeilijk om een goede invulling hieraan te geven.
Aanvullingen en tips zijn te allen tijde van harte welkom!
Frank Little
RC Elst Over-betuwe
D1550 Vocational Service cie.
In de club
Vocational service (VS) wordt wel de kern van Rotary genoemd. Dat betekent dat bij alle avenues en alles wat Rotarians ondernemen VS op de achtergrond meespeelt. Aan de andere kant heeft VS in eerste instantie betrekking op de wijze van beroepsuitoefening (hoge ethische normen) en het vanuit de beroepspraktijk dienstbaar zijn aan de samenleving. In de Rotary praktijk wordt echter het hanteren van hoge ethische normen buiten de beroepspraktijk eveneens tot VS gerekend. Logisch, want het gaat natuurlijk om een levenshouding, die niet uitsluitend in het werk of uitsluitend buiten het werk van toepassing is. Voortbordurend op het laatste zou je dan kunnen zeggen dat VS in relatie tot de club betrekking heeft op de manier waarop we in een Rotary club met elkaar omgaan, wat overigens ook het terrein is van Fellowship en Club Service.
De volgende onderwerpen kunnen als voorbeelden dienen voor de manier waarop Vocational Service een rol kan spelen in de club:
· |
Het omgaan met het probleem dat een clublid duidelijk niet handelt volgens de normen die door Rotary worden uitgedragen. Wordt hij/zij erop aangesproken? Wanneer wordt het betutteling? Kan het uiteindelijk leiden tot het ontnemen van het lidmaatschap? In de aanbevelingen van de commissie “Rotary Samen Sterk” (juli 2007) wordt op dit onderwerp ingegaan. |
· |
Enkele leden hebben een probleem met elkaar buiten de club (beroepshalve, in een bestuur van een maatschappelijke organisatie of privé), waardoor zij op de clubbijeenkomsten elkaar mijden. Hoe gaat de club daarmee om? |
Voorbeelden:
- |
Een stichtingsbestuur ontslaat een directeur, volgens de directeur op een onheuse manier. Voorzitter van het bestuur en de directeur zijn beiden lid van dezelfde Rotary club. |
- |
Twee clubleden maken deel uit van een bestuur van een maatschappelijke organisatie. Binnen dat bestuur hebben zij een ernstig conflict gekregen, in verband waarmee de een zich negatief over de ander heeft uitgelaten. Laatstgenoemde heeft daar een groot probleem mee, eerstgenoemde vindt dat overdreven. |
· |
Discussie in de club over binnen de club te hanteren ethische normen. Bijvoorbeeld het dilemma dat de clubleden via Rotary tot elkaars netwerk behoren, maar dat volgens de Rotary regels zij elkaar zakelijk geen voorkeurspositie behoren te geven (“Declaration 1989”). Ook hierover geeft de commissie “Rotary Samen Sterk” een aanbeveling. |
· |
Maakt de club voldoende gebruik van de beroepsdiversiteit en de competentiediversiteit van de leden? Die vraag kan betrekking hebben op de keuze van projecten, maar ook op de manier waarop de club een project opzet. |
Dit zijn onderwerpen die naast het meer geëigende beroepspraatje, levensbericht en de ethische dilemma’s aan de orde kunnen komen.
Beroepspraatje
Het beroepspraatje is één van de manieren om Vocational Service uit te dragen. Het doel van Vocational Service is o.a door meer inzicht te krijgen in het functioneren binnen andere beroepen, ook het inzicht in hoe de samenleving “samen leeft” te vergroten. Door beter te begrijpen hoe andere beroepen bijdragen tot de samenleving kunnen Rotary International en de individuele Rotarians de gedachte van Vocational Service beter gestalte geven.
Behalve kennis te nemen van andere beroepen is het voorbereiden van het eigen beroepspraatje een goede gelegenheid om ook de uitoefening van het eigen beroep weer eens onder de loep te nemen. Onderstaande suggesties kunnen daarbij behulpzaam zijn.
Probeer antwoord te geven op een aantal aspecten van de volgende vragen:
· |
Wat is de toegevoegde waarde van mijn beroep? |
· |
Hoe onderscheidt men goede van slechte beroepsuitoefening? |
· |
Welke ethische problemen kom ik tegen? |
· |
Met welke beroepen kom ik in de uitoefening het meest in aanraking? |
· |
Waar treden de meeste wrijvingspunten op en hoe zijn die te vermijden? |
Natuurlijk begin je te vertellen met wat je beroep is, hoe je de dag hiermee vult en waarom je dit beroep gekozen hebt.
Na afloop van het beroepspraatje( itt het levensbericht) kunnen vragen gesteld worden en kan er discussie plaats vinden. Het is eigenlijk expliciet de bedoeling!
Levensbericht
Een levensbericht is GEEN curriculum vitae! ( al doet de info op de Rotarysite dit wel geloven).
Voor het houden van een levensbericht moet je je kwetsbaar durven opstellen. Daarom is het goed dat de Rotarian zich eerst vertrouwd voelt in de club, alvorens een levensbericht te houden. Wel is het belangrijk dat in de loop der jaren IEDERE Rotarian een levensbericht houdt. Het versterkt de onderlinge band en het vertrouwen.
In een levensbericht durf je jezelf te laten zien in de meest letterlijke betekenis van het woord. Het voor jezelf beantwoorden van de volgende vragen kan daarbij behulpzaam zijn.
· Wie ben ik?
· Waaraan ontleen ik mijn visie op het leven, de maatschappij, relaties, mijn werk?
· In hoeverre is het ouderlijk gezin daarop van invloed geweest?
· Wat is die visie?
· Kom ik in mijn dagelijks (werk) leven ethische dilemma’s tegen en hoe ga ik daarmee om?
· Welke keuzes heb ik gemaakt en waarom juist deze?
Natuurlijk kan je ook iets vertellen over je ouderlijk gezin, de keuze van je opleiding, de ontmoeting met je partner en je huidige leefomstandigheden, maar dat is uitdrukkelijk NIET de essentie.
Na een levensbericht worden geen vragen gesteld en er wordt geen verslag gemaakt.
Etische dilemma´s
Eén van de onderwerpen die tot een optimale invulling kan leiden van Vocational Service is het bespreken van ethische dilemma’s. In het onderstaande tref je daarvoor een aantal mogelijke uitwerkingsvormen aan.
Doel
(Actuele) Ethische dilemma’s in de beroepspraktijk van een van de Rotarians in de club bespreken teneinde meer kennis en inzicht te verkrijgen van elkaars beroepspraktijk en omtrent de actuele thema’s en de persoonlijke keuzes die hierin door de betreffende Rotarian gemaakt worden. Bovendien is het mogelijk elkaar hiermee scherp te houden om ethisch te handelen.
Werkvormen
Het bespreken van de ethische dilemma’s in de beroepspraktijk kan op vele manieren. Enkele vormen die in praktijk werkzaam blijken zijn:
· Stellingen spel. Een ethisch (actueel) dilemma dient scherp geformuleerd te worden als stelling, waarbij de clubleden zich als voorstander of tegenstander kunnen positioneren. Voorbeeld: “Embryo selectie moet onder alle omstandigheden toegestaan worden”. Na het deponeren van de stelling laat je alle clubleden zich (fysiek) opstellen, aan een kant van het vertrek als voorstander aan de andere kant als tegenstander en ergens tussenin afhankelijk van of ze meer voor of tegenstander zijn. Je kan een paar personen aan de extreme zijden en uit het midden kort laten toelichten waarom ze de betreffende positie hebben gekozen. Vervolgens kan de Rotarian wiens beroepspraktijk het betreft een toelichting laten geven op zij/haar keuze en overwegingen. Vervolgens geef je eenieder de mogelijkheid zich op basis van de nieuwe inzichten te verplaatsen. De personen die zich verplaatsen kunnen verzocht worden om een toelichting.
· Debat. Het gezelschap wordt verdeeld in een groep voorstanders en in een groep tegenstanders van een nog te deponeren stelling. Na het deponeren van de stelling wordt gevraagd zich in te leven als voorstander respectievelijk tegenstander. De discussie moet vaak geleid worden teneinde een goede verdeling van spreektijd te krijgen. Na uitwisseling van de belangrijkste overwegingen kan de Rotarian wiens beroepspraktijk het betreft een toelichting geven op zij/haar keuze en overwegingen, waarbij het uiteraard goed is als deze terug weet te pakken op de discussie.
· Presentatie. Vanuit de beroepspraktijk kan een toelichting worden gegeven op een actueel ethisch dilemma. Hierbij dienen zowel de achtergronden (kort) als de impact op de eigen organisatie of beroepspraktijk en de overwegingen en manier waarop de betrokken Rotarian hiermee omgaat aan de orde te komen. Vervolgens kunnen de overige clubleden hem/haar bevragen.
· Ad-hoc bespreking. Op basis van de actualiteit wordt de mogelijkheid gegeven de Rotarian(s) uit de betreffende beroepspraktijk te bevragen. Dit dient betrekking te hebben op de ethische motieven en de wijze van handelen.
Voorwaarden
Indien de wens is de echte overwegingen aan de weet te komen en te bespreken, dan is dit slechts mogelijk onder strikte vertrouwelijkheid. Evenals bij het levensbericht is het aan te bevelen vooraf (nogmaals) duidelijk te maken dat alles binnenskamers blijft wat er besproken is. Ook worden geen notulen gemaakt.
Het is raadzaam de bijeenkomst zorgvuldig voor te bereiden. Geadviseerd wordt om de stellingen scherp en duidelijk te formuleren en enkele reserve stellingen, dan wel actuele onderwerpen vooraf als reserve te hebben.